W Dąbrowicy, niewielkiej miejscowości w powiecie biłgorajskim, czas na chwilę zwolnił. Wspólne śpiewy, zapach pieczonych ziemniaków i rozmowy o dawnych czasach wypełniły przestrzeń przy ognisku. Tak właśnie wyglądała nasza szkolna inicjatywa „Opowieści z pola”, zorganizowana w ramach współpracy z Fundacją Bliżej Pasji, która stała się piękną lekcją historii, tradycji i wspólnoty.
Pomysł zrodził się z potrzeby opowiedzenia na nowo tego, co stanowi o naszej tożsamości – codziennych historii naszych dziadków i pradziadków, którzy przez lata pielęgnowali zwyczaje związane z pracą na roli. Uczniowie Szkoły Podstawowej w Dąbrowicy, wspólnie z Kołem Gospodyń Wiejskich „Dąbrowiczanki”, postanowili ożywić te wspomnienia i przekazać je dalej, młodszym pokoleniom.
Nasze działania rozpoczęliśmy od aktywnego słuchania. Panie z KGW przyniosły stare zeszyty, pełne zapisków kulinarnych, pieśni i opowieści o dawnych wykopkach. Uczniowie z ciekawością słuchali, jak wyglądały prace w polu, jak śpiewano, by dodać sobie sił i jak wieczorem, po ciężkim dniu, cała wieś spotykała się przy ognisku, by wspólnie świętować zakończenie zbiorów.
Z tych rozmów narodziła się wystawa „Historia ziemniaka” – przygotowana przez uczniów. W antyramach znalazły się zdjęcia, dawne przepisy, fragmenty wspomnień i rysunki inspirowane lokalną kulturą. Obok wystawy leżały śpiewniki, w których zapisano tradycyjne przyśpiewki i piosenki z regionu biłgorajskiego – niektóre z nich otrzymały drugie życie - po raz pierwszy od wielu lat znów zabrzmiały publicznie.
Kulminacyjnym punktem wydarzenia było wspólne spotkanie przy ognisku – pełne śpiewu, rozmów i smaków lokalnych potraw. Uczniowie, rodzice, nauczyciele i mieszkańcy wsi wspólnie piekli ziemniaki, próbowali tradycyjnych potraw i opowiadali o dawnych zwyczajach. Naszym gościem była pani Monika Frąk, nauczycielka historii, która w barwny sposób przybliżyła dawne obrzędy i zwyczaje związane z wykopkami na ziemi biłgorajskiej.
W atmosferze radości i wzruszenia wszyscy przekonaliśmy się, że kultura i tradycja to nie tylko przeszłość – to opowieść, którą wciąż możemy pisać na nowo. Każda pieśń, przepis czy historia to cząstka naszej wspólnej pamięci. Patrząc na uśmiechy uczestników i słysząc śpiewy rozbrzmiewające w jesiennym powietrzu, wiemy, że to nie koniec naszej opowieści. To dopiero początek nowego rozdziału w odkrywaniu i pielęgnowaniu kultury Ziemi Biłgorajskiej. Bo jak mawiały nasze babcie – „Kto zna swoje korzenie, ten nigdy nie zgubi drogi”.
Projekt „Opowieści z pola” został dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji w ramach programu „Nasze tradycje”.